Dziecko autystyczne – jak dobrać zabawki?

Dziecko ze zdiagnozowanymi zaburzeniami ze spektrum autyzmu rozwija się inaczej niż jego rówieśnicy. Jak? To sprawa bardzo indywidulana: każdy autystyk rozwija się w swoim tempie, na swój sposób. Tylko baczna obserwacja rodziców i opiekunów pozwala wychwycić te zależności i tak dobierać zabawki, żeby zmaksymalizować potencjał rozwojowy dziecka. Tu nic nie da się zrobić na siłę!

Dziecko autystyczne jest nadwrażliwe na jedne bodźce i całkiem nieczułe na inne. Uwaga: u każdego autystyka będzie to inny zestaw bodźców, ale tym, co łączy wszystkich jest nietolerancja zbyt głośnych dźwięków, nadmiernego oświetlenia czy w ogóle jednorazowego nadmiar bodźców.

Dziecko autystyczne ma swoje rytuały wyciszające, w których często towarzyszą mu ukochane zabawki. Żeby jednak któraś z zabawek zdobyła status ukochanej, musimy bardzo dobrze rozpoznać potrzeby autystyka. To, co uznamy za trafny wybór, może okazać zabawką zupełnie nietrafioną. W każdym przypadku liczy się to, z czego zabawka jest wykonana: rodzaj materiału, jego faktura/tekstura, kolor, miękkość/twardość.

Czym dziecko kieruje się przy wyborze?

Niejednokrotnie trudno dociec, ale bacznie obserwując autystyka możemy wychwycić pewne zależności i po prostu uznać je i niemi się kierować, kiedy wybieramy nowe zabawki. Nigdy nie wolno uszczęśliwiać dziecka autystycznego na siłę – reakcja będzie odwrotna od zamierzonej, maluch może jeszcze bardziej zamknąć się w sobie, przestraszyć a nawet przerazić i wycofać z relacji.

Baczna obserwacja dziecka na pewno naprowadzi nas na trop i podpowie jak dokonać prawidłowego wyboru. Jeśli planujemy kupić zabawkę na prezent, nigdy nie róbmy niespodzianek. Trzeba zapytać rodziców malucha jaki przedmiot będzie dla dziecka do zaakceptowania albo – jaki ułatwi rodzicom pracę terapeutyczną.

Jak dokonać prawidłowego wyboru?

Specyfika rozwoju dziecka autystycznego polega także na tym, że wypracowuje ono swoje ochronne rytuały na okoliczność relacji ze światem zewnętrznym: z obcymi ludźmi w nieznanych miejscach oraz w relacji z własnymi, trudnymi i niezrozumiałymi emocjami.

Jedne dzieci będą regulować poziom stresu w ruchu – i tym warto kupować zabawki umożliwiające zabawy ruchowe jak skoczki, piłki, konie na biegunach, trampoliny, huśtawki, baseny z kolorowymi piłeczkami. Inne chętniej sięgną po instrumenty muzyczne (cymbałki, bębenki, kastaniety) albo zabawki z pozytywką. Jeszcze inne stanowczo wolą rozładować stres przytulając miękkiego dużego misia.

Prawidłowy wybór to wybór zindywidualizowany. Nie ma więc sensu przetrząsanie internetu w poszukiwaniu sztywnych wytycznych. Każdy autystyk potrzebuje innego rodzaju zabawek. Nie zmienia to jednak faktu, że również każdy autystyk potrzebuje wspierania go w rozwoju ruchowym (mała i duża motoryka) i społecznym.

To na rodzicach i opiekunach spoczywa odpowiedzialność rozpoznania jakie zabawki wspomogą ten rozwój najlepiej. Warto pamiętać, że dzieci autystyczne często lubią zabawki, które pobudzają kilka zmysłów równocześnie: np. świecące piłeczki czy pluszaki z wbudowanym modułem opowiadania bajek.

Zawsze jednak musimy mieć pewność, że tego rodzaju zabawka nie zadziała na zmysły dziecka destrukcyjnie, jest bowiem grupa autystyków, których ten nadmiar bodźców zrazi zamiast ucieszyć.

Czy istnieją specjalne zabawki dla dzieci z autyzmem?

Tak. Znajdziecie je w sklepach z zabawkami terapeutycznymi – logopedycznymi, kreatywnymi, wspomagającymi dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej (zaburzenia te często występują u autystyków).

Są to zwykle zabawki doskonalące określone funkcje motoryczne czy umiejętność rozpoznawania i nazywania emocji. Gry, układanki, klocki, książeczki a nawet mebelki stymulujące rozwój dziecka autystycznego pomagają rodzicom w codziennej terapii.

Ale i w zwykłych sklepach z zabawkami znajdziemy zabawki odpowiednie dla dzieci z autyzmem. Trzeba tylko pamiętać, że muszą to być produkty naprawdę wysokiej jakości! Każde dziecko ma zwyczaj badać nową zabawkę przy pomocy wszystkich zmysłów: także wkładając ją do buzi albo rozbierając ją na części. Nie inaczej czynią autystycy.

Często dziecko z autyzmem rozkłada jakąś zabawkę na części tylko po to, by jedna z nich stała się jego ulubionym gadżetem. Trzeba więc wiedzieć, czy mamy do czynienia z dzieckiem, które będzie swój skarb ściskało w dłoni i przechowywało w kieszonce, czy raczej wsadzi go do buzi.

Malutkie elementy mogą być niebezpieczne! Jeśli dziecko lubi manipulacje miękkimi zabawkami, pamiętajmy, że wszelkiego rodzaju gniotki i zabawki sensoryczne powinny być wypełnione bezpiecznym materiałem.

Jakiekolwiek budzące wątpliwość substancje mogą być groźne i dla dziecka, i dla opiekuna. Najlepsze jest… powietrze. Z kolei kupując zabawki drewniane zwracajmy uwagę na to, czy nie ma żadnych drzazg, pęknięć, sęków, a farby użyte do ich pomalowania są atestowane.

Pamiętajmy, że dziecko z autyzmem ma ograniczoną zdolność komunikacji swoich potrzeb wprost, dlatego to na osobie obdarowującej malucha zabawkami spoczywa całkowita odpowiedzialność trafnego wyboru.

Proponowane produkty

W naszym sklepie łatwo znaleźć zabawki odpowiednie dla dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Dbamy o to, żeby wszystkie zabawki były bezpieczne, posiadały stosowne atesty oraz – kiedy to konieczne – posiadały instrukcję obsługi.

Zabawki do przytulania

Klasyczne misie ale także inne stworzenia jak słonie, małpki czy lwy szyte z miękkiego pluszu, weluru i bawełny, perfekcyjnie zaprojektowane i starannie wykonane idealnie nadają się do mocnego ściskania i przytulania.

Atestowane materiały, brak oczek/nosków z plastiku (są wyszywane płaskim ściegiem) oraz dobrej jakości wypełnienie sprawiają, że można je podarować każdemu dziecku z autyzmem, które koi swoje lęki tuląc do serca ulubionego pluszaka.

Część pluszaków ma wbudowane łagodnie grające pozytywki, inne można wozić po mieszkaniu albo parkowych alejkach na specjalnym wózeczku. Kolorowe, działające na zmysły zwierzątka to prezent doskonały bez względu na płeć: ucieszy się z niego i chłopczyk, i dziewczynka.

Zabawki stymulujące rozwój motoryczny

Chodzik, jeździk, pchacz, ale także zabawki ogrodowe – huśtawki czy dmuchane baseny mogą okazać się strzałem w dziesiątkę. Dmuchany basen może być używany także w domu. Wystarczy dokupić do niego komplet kolorowych piłek. Wśród piłek mamy i takie, które doskonale nadadzą się to treningu rozpoznawania emocji. Miękkie gumowe piłeczki do ściskania czy piłki zmyłki z przesuniętym środkiem ciężkości mają namalowane buźki zbliżone wyglądem do popularnych emotikonek. Także modny ostatnio fidget spinner może okazać się dla małego autystyka doskonałym prezentem.

Zabawki muzyczne

Kiedy dziecko z autyzmem zakocha się w zabawkach z pozytywką albo instrumentach muzycznych, nie będzie już odwrotu. Stymulacja zmysłów połączy się z poczuciem sprawstwa i nasz dom będzie pełen dźwięków. Mała gitara, perkusja, pianinko, bębenek, cymbałki będą długo i często eksploatowane. Ważne by ich dźwięk był miły nie tylko dla ucha dziecka, ale także opiekunów. Nie kupujmy więc tanich zabawek muzycznych, których prędko wyładowują się baterie, a jakość wydawanych dźwięków jest nie do zniesienia. Inwestycja w zabawki muzyczne jest naprawdę inwestycją na dłużej.

Źródło: https://pixabay.com/pl/ch%C5%82opiec-dzieci-zabawka-zabawa-2549313/

Zabawki plastyczne

Dzieci autystyczne, które kochają doświadczać świata dotykiem na pewno ucieszą z plasteliny, ciastoliny, piaskoliny, piankoliny oraz innych – nazwijmy to – substancji do lepienia i formowania różnych kształtów. Pamiętajmy, żeby kupować wyłącznie sprawdzone i certyfikowane produkty, bo rynek zalany jest chińskimi zabawkami, które nie są po prostu niebezpieczne – kontakt skóry z takimi zabawkami może doprowadzić do uczuleń, poparzeń, odbarwień.